Rượu đông trùng hạ thảo – Bí quyết cho một sức khỏe tốt
Đông trùng hạ thảo là loại dược liệu quý, được nhiều người sử dụng với mục đích bồi bổ sức khỏe, tăng cường sinh lực. Ngày nay, để tận dụng hết giá trị vốn có, loại dược liệu này được bào chế thành nhiều dạng sử dụng khác nhau. Trong đó là hình thức ngâm rượu hay còn gọi là rượu Đông trùng hạ thảo.
Giới thiệu chung về dược liệu Đông trùng hạ thảo
Tên khoa học
Đông trùng hạ thảo còn có tên gọi khác là trùng thảo, hay hạ thảo đông trùng.
Tên khoa học là Cordyceps sinensis, thuộc bộ Nang khuẩn Ascomycetes, họ Nhục tòa khuẩn Hypocreaceae.
Sở dĩ có tên gọi là Đông trùng hạ thảo vì vị thuốc này vào mùa đông là con sâu, mùa hạ lại thành cây cỏ.
Mô tả
Đông trùng hạ thảo là một loại nấm mọc ký sinh trên sâu non thuộc họ sâu cánh bướm. Nấm và sâu hợp sinh với nhau. Vào mùa đông, sâu non nằm dưới đất, nấm phát triển vào toàn thân sâu để hút chất trong sâu làm cho chúng chết. Đến mùa hạ, nấm sinh cơ chất mọc chồi khỏi mặt đất, nhưng gốc vẫn dính liền vào đầu sâu. Đào lấy cả xác sâu và nấm để sử dụng.
Vị thuốc gồm có phần sâu non dài 2,5 – 3 cm, đường kính 3 – 5 mm, màu vàng nâu hay xám nâu. Từ đầu con sâu mọc ra thân nấm hình trụ. Thân nấm thường dài 3 – 6 cm, có thể dài 11 cm. Phía dưới thân nấm có đường kính 1,5 – 4 mm, phía trên to phình ra, dưới lại thon nhọn.
Phân bố, sinh thái
Tại Trung Quốc, Đông trùng hạ thảo thường gặp ở những khu rừng ẩm ướt thuộc các tỉnh Tứ Xuyên, Vân Nam, Tây Khang, Tây Tạng. Nhiều nhất ở Tứ Xuyên và Tây Khang.
Tại Việt Nam, hiện nay, Đông trùng hạ thảo cũng được nuôi trồng nhiều tại Sa Pa, Lào Cai.
Thu hái, bảo quản
Đông trùng hạ thảo thường thu hoạch vào tháng 6 – 7. Sau thu hái, rửa sạch, phơi khô, phun rượu vào rồi tiếp tục phơi khô hẳn. Đông trùng hạ thảo được bó thành những bó từ khoảng 10 – 15 con.
Bộ phận dùng
Vị thuốc bao gồm cả nấm và sâu.
Thành phần hóa học
Đông trùng hạ thảo ở Trung Quốc có 7% acid cocdixepic, 25 – 32% protid, 8,4% chất béo.
Tác dụng của rượu Đông trùng hạ thảo
Tác dụng của rượu Đông trùng hạ thảo theo y học cổ truyền1
Theo y học cổ truyền, Đông trùng hạ thảo có vị ngọt, tính ôn, quy vào 2 kinh phế và thận. Có tác dụng ích phế, bổ thận, bổ tinh ích tủy, cầm máu. Ngoài ra, còn có tác dụng hóa đờm, dùng chữa hư lao sinh ho, ho ra máu, liệt dương, lưng gối đau mỏi, di tinh.
Bên cạnh đó, rượu Đông trùng hạ thảo giúp chữa chứng đau lưng, mỏi gối, có tác dụng tương tự so với nhân sâm.
Xem thêm: Đông trùng hạ thảo ngâm mật ong và lưu ý khi dùng
Tác dụng của vị thuốc Đông trùng hạ thảo nói chung và rượu Đông trùng hạ thảo theo Y học hiện đại
Tác dụng chung
Phần lớn các nghiên cứu về Đông trùng hạ thảo chỉ giới hạn trên động vật hoặc phòng thí nghiệm. Vì vậy hiện không thể đưa ra kết luận về tác động của chúng đối với con người. Tuy nhiên, lợi ích sức khỏe tiềm năng của Đông trùng hạ thảo rất hứa hẹn.
Tác dụng kháng khối u
Các nghiên cứu trong ống nghiệm cho thấy Đông trùng hạ thảo có khả năng ức chế sự phát triển của nhiều loại tế bào ung thư ở người. Bao gồm ung thư phổi, ung thư ruột, ung thư da và bệnh ung thư gan.
Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng Đông trùng hạ thảo có tác dụng chống khối u như: ung thư hạch và ung thư hắc tố.
Đông trùng hạ thảo có thể đảo ngược tác dụng phụ liên quan đến các liệu pháp điều trị ung thư. Một trong những tác dụng phụ này là tình trạng giảm bạch cầu. Kết quả này cho thấy nấm có thể giúp giảm các biến chứng liên quan đến các phương pháp điều trị ung thư.
Tuy nhiên, cần lưu ý đây là những nghiên cứu được thực hiện trên động vật và trong ống nghiệm. Do đó, cần có phải nghiên cứu thêm trên người trong tương lai để làm sáng tỏ công dụng của dược liệu này.
Khả năng điều chỉnh đường huyết trong đái tháo đường type 2
Đông trùng hạ thảo có thể giữ cho lượng đường trong máu ở mức ổn định bằng cách bắt chước hoạt động của insulin. Trong một số nghiên cứu trên chuột mắc đái tháo đường, vị thuốc này đã được chứng minh là làm giảm lượng đường trong máu.
Một số bằng chứng cho thấy vị thuốc này giúp bảo vệ chống lại bệnh thận. Đây là một biến chứng phổ biến của bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, trong tương lai cần có thêm nhiều nghiên cứu hơn được thực hiện để làm sáng tỏ tác dụng này.
Lợi ích trên tim mạch
Đông trùng hạ thảo cũng có tác dụng có lợi đối với mức cholesterol trong máu.
Nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng Đông trùng hạ thảo làm giảm lượng cholesterol LDL “có hại”.
Một số tác dụng khác của Đông trùng hạ thảo
Bên cạnh những lợi ích trên, thảo dược này còn được biết đến với các tác dụng như:
- Giúp bồi bổ thể chất, tăng sức đề kháng, chức năng miễn dịch, giúp sinh lực dồi dào.
- Cải thiện sinh lý nam giới, bổ thận, tráng dương, giảm đau lưng, mỏi gối.
- Giúp giảm lượng cholesterol, điều hòa nội tiết tố, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, giảm lượng lipid xấu.
- Giúp điều hòa kinh nguyệt, giảm rụng tóc, đẩy lùi quá trình lão hóa là công dụng của rượu Đông trùng hạ thảo mà ít người biết.
Có thể thấy, có nhiều nghiên cứu cho thấy tiềm năng mang lại những lợi ích về sức khỏe của Đông trùng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng những nghiên cứu này chỉ mới được thực hiện trên động vật và ống nghiệm. Vì vậy, những lợi ích mà vị thuốc này mang lại cho con người chưa được khẳng định và chứng minh.
