Ma hoàng căn: bổ khí, cố biểu, chỉ hãn

Mô tả

Ma hoàng căn là rễ của cây Ma Hoàng (Ephedra Sinica Stapf) có công dụng bổ khí, cố biểu, chỉ hãn thường dùng trị chứng ra mồ hôi do tự hãn, và đạo hãn, sinh xong mồ hôi ra liên tục …

Nên chọn loại rễ đào vào mùa thu đông, loại rễ to hơn đầu đũa, loại bỏ rễ xơ, rửa sạch và cắt thành từng đoạn, khi phơi khô bên ngoài có màu vàng nâu, bên trong thịt chắc thơm, không cũ mốc, mất mùi là tốt. Ngày dùng 12 – 14g.

Ma hoàng chưa thấy trồng và khai thác ở Việt Nam, phần nhiều được nhập từ Trung Quốc.

Tính vị, quy kinh: Vị ngọt, tính ôn Vào kinh Phế, Tỳ.

Công dụng: Bổ khí, cố biểu, chỉ hãn.

Chủ trị: Ra mồ hôi do tự hãn, và đạo hãn, sinh xong mồ hôi ra liên tục vv…

Thành phần hóa học: Chủ yếu có chứa chất  e1phedrin 80% trong ancaloit toàn phần vv…

Đơn thuốc có Ma Hoàng Căn:

– Trị sinh xong mồ hôi ra liên tục (do hư yếu): Cam thảo, Đương quy, Hoàng kỳ, Ma hoàng (căn),Mẫu lệ, Nhân sâm. Lượng bằng nhau. Tán bột, mỗi lần dùng 10 – 12g/3 lần. Tác dụng: Bổ khí, dưỡng khí, cố biểu, chí hãn. (Ma Hoàng Căn Tán – Thái Bình Thánh Huệ Phương).

– Trị mồ hôi ra liên tục (do dương hư): Đương quy 40g, Hoàng kỳ 40g, Ma hoàng căn 80g Tán bột, ngày uống 20 – 24g. (Ma Hoàng Căn Tán II – Chứng Trị Chuẩn Thắng).

– Chữa chứng tự hãn và đạo hãn: Mẫu lệ 40g, Hoàng kỳ 40g, Ma hoàng căn 4g, Phù tiểu mạch40g. Tán nhỏ, mỗi ngày uống 12g, hoặc sắc uống. Phương có thể gia giảm nếu do dương hư thêmBạch truật, Phụ tử, do âm hư thêm Sinh địa, Bạch thược. Bài này còn thích hợp người lao phổi gây ra mồ hôi trộm, phụ nữ sau đẻ sức yếu tự hãn hoặc đạo hãn, trẻ em khi ngủ ra nhiều mồ hôi rờ thấy nóng. (Mẫu Lệ tán gia giảm).

– Chữa đau nhức, sợ lạnh, huyết hư, Can vượng: Ma hoàng căn 8g, Cảo bản 4g, Đương quy 2,4g, Hoàng liên 4g, Khương hoạt 6g, Long đởm 6g, Phòng phong 4g, Sinh địa 8g, Tế tân 2g, Thảo đậu khấu 4g, Thăng ma 4g, Thục địa 2,4g, Xương chân dê 8g. Tất cả tán bột ngày uống 8 – 12g. (Ma Hoàng Tán gia giảm).

Tham khảo:

– Ma hoàng căn có tác dụng cầm mồ hôi, chữa di tinh, di niệu và cầm ỉa chảy, do các nguyên nhân khí hư, Tỳ hư, Thận hư gây ra. Các bài thuốc cố sáp được tạo thành do các thuốc cố sáp: Cầm mồ hôi, cố tinh sáp niệu, cầm ỉa chảy với các thuốc bổ khí, dưỡng âm thanh nhiệt.

– Rễ Ma hoàng có tác dụng hoàn toàn ngược với cành và thân Ma hoàng (Những Cây thuốc Và Vị Thuốc Việt Nam).

Kiêng kỵ: Không dùng ma hoàng căn cho các trường hợp hội chứng biểu chứng chưa giải. Không dùng chung rễ Ma hoàng với thân cây Ma hoàng.